Cách Giải quyết ô nhiễm Asen trong nước sinh hoạt là vấn đề đang được quan tâm nhiều năm trở lại đây. Do hàm lượng Asen phân bố trong tự nhiên rất lớn. Mặt khác do những tác động của công nghiệp hóa hiện đại hóa, ô nhiễm Asen trong nguồn nước đem lại những hậu quả rất nghiêm trọng tới sức khỏe con người và hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Bởi theo Theo PGS.TS.BS Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế, Bộ Y tế: “Asen là một chất độc, độc gấp 4 lần thủy ngân. Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) và liên minh Châu Âu (EU) công nhận là các chất gây ung thư nhóm 1”
Asen là gì?
Asen hay còn gọi là thạch tín tồn tại trong các lớp trầm tích của vỏ trái đất vì vậy nó dễ dàng được tìm thấy trong các tầng nước ngầm, nước bề mặt hoặc các lớp đất đá chứa Asen bị phong hóa. Trong tự nhiên nó có 2 dạng là Asen vô cơ và Asen hữu cơ.
Asen hữu cơ vô hại, có mặt trong hầu hết các loại động thực vật, thậm chí cả trong cơ thể con người.
Asen vô cơ mang độc tính, chủ yếu nằm trong đất đá, hình thành do thói quen bón phân đạm vô tội vạ trong nông nghiệp, quá trình sản xuất công nghiệp của con người. Hay thậm chí việc khoan đục các tầng nước ngầm không kiểm soát cũng đẩy nhanh quá trình phong hóa khiến hợp chất Asen hòa vào đất, nước nhanh và nhiều hơn.
Ngoài ra do đặc thù địa chất ở 1 số địa phương, như khu vực Bắc bộ hay những khu vực có vùng đá gốc chứa hàm lượng Asen cao.
THAM KHẢO THÊM:
Các tác hại của Asen tới sức khỏe con người
Được xếp vào nhóm 1 các chất gây ung thư, Asen được coi là nguyên nhân gây nên 19 loại bệnh khác nhau.
Nhiễm độc Asen mãn tính gây nên các bệnh hoại tử, ung thư, các bệnh về khớp và răng…các bệnh lý về hoại tử da do nhiễm độc Asen rất nghiêm trọng. Hiện nay y học chưa có phương pháp điều trị hữu hiệu.
Độc tính của Asen còn tác động lên đường hô hấp, thần kinh, tim mạch và cả hệ tiêu hóa… Bệnh trạng thường âm ỉ, kéo dài và khó nhận biết cho đến khi phát bệnh, hoặc chuyển giai đoạn sang ung thư.
Asen ở trong nước sẽ ngăn cản sự phát triển của vi khuẩn, gây ra mất cân bằng sinh thái đất, nước, gián đoạn quá trình trao đổi chất ở thực vật, do đó giảm năng suất cây trồng.
Các biện pháp giải quyết ô nhiễm Asen trong nước sinh hoạt
Để có thể xử lý ô nhiễm Asen hiệu quả và hợp lý cần phải dựa vào trạng thái tồn tại, nồng độ Asen trong nước, các yếu tố, điều kiện tại địa phương. Dưới đây chúng tôi tổng hợp 1 số phương pháp đang được ứng dụng tại Việt Nam và 1 số nước trên thế giới.
Giải quyết ô nhiễm Asen bằng phương pháp keo tụ – kết tủa
Là phương pháp sử dụng 1 số loại muối kim loại, tạo mặt thoáng để tạo ra sự oxi hóa sắt, mangan, hay 1 số kim loại trong nước tạo ra sự kết tủa của hydroxit sắt hay mangan. Chuỗi phản ứng hóa học với chúng khiếm Asen và 1 số hợp chất kết tủa, lắng đọng xuống đáy bể hay bị hấp phụ và giữ lại trong những hạt cát trong bể lọc.
Ưu điểm: phương pháp này khá đơn giản, dễ thực hiện, có thể sử dụng để khử Asen đồng thời làm mềm nước.
Nhược điểm:
Do việc xử lý Asen trong phương pháp này phụ thuộc vào các thành phần khác trong nước, nên rất khó để giảm nồng độ Asen xuống dưới mức tiêu chuẩn là 10 mg/l. Đồng thời 1 số chất kết tủa gây lắng cặn rất lớn như vôi sống hoặc vôi tôi.
Giải quyết ô nhiễm Asen bằng phương pháp hấp phụ
Là phương pháp sử dụng khả năng hấp phụ Asen của 1 số hợp chất như oxit sắt, oxit titan….được dùng nhiều nhất là sử dụng nhôm hoạt hóa để hấp phụ Asen vì chúng có khả năng xử lý nước có hàm lượng chất rắn hòa tan cao.
Ưu điểm: Đây là phương pháp dễ thực hiện, hiệu quả có thể giảm Asen trong nước tới 5-10%. Rẻ tiền vì nguyên liệu dễ tìm.
Nhược điểm: Hiệu suất xử lý Asen phụ thuộc vào đặc tính của hoạt chất được sử dụng trong quá trình hấp phụ
Giải quyết ô nhiễm Asen bằng phương pháp trao đổi Ion
Là quá trình trao đổi ion giữa pha rắn và pha lỏng. Bằng cách dùng vật liệu trao đổi gốc amino axit mạnh có thể trao đổi ion Asen
Ưu điểm: Phương pháp này có thể loại bỏ Asen xuống mức 2ppb. Vượt qua ngưỡng an toàn cho phép của bộ y tế.
Nhược điểm: phương pháp này khá phức tạp nên không được ứng dụng rộng rãi tại các hộ gia đình.
Giải quyết ô nhiễm Asen bằng phương pháp Oxi hóa
Bằng cách sử dụng bể lắng (phơi nước), và giàn mưa nhiều tầng để tăng quá trình oxi hóa asen trong nước, hoặc để nước lắng tĩnh chảy vào bể, quá trình oxi hóa diễn ra dưới tác động của ánh nắng mặt trời sẽ loại bỏ Asen ra khỏi nước.
Ưu điểm: phương pháp này dễ thực hiện và là 1 giai đoạn quan trọng trong quá trình xử lý nước nhiễm Asen.
Nhược điểm: phương pháp này không loại bỏ được nhiều Asen ra khỏi nước. Phải sử dụng kết hợp với phương pháp khác nếu muốn đạt đến ngưỡng Asen an toàn theo tiêu chuẩn nước sinh hoạt của bộ y tế.
Giải quyết ô nhiễm Asen bằng phương pháp lọc bằng hệ thống lọc nước
Hiện có 1 số phương pháp lọc được sử dụng rộng rãi như
- Hệ thống lọc 5 lớp với cát và than hoạt tính, mangan, cát và sỏi thạch anh
- Hệ thống lọc màng
- 1 số hệ thống lọc kết hợp cả 2
Ưu điểm: Phương pháp này đảm bảo độ ổn định của chất lượng nước khi lọc và giải phóng gần như hoàn toàn sắt và Asen ra khỏi nước. Nước sau khi lọc sẽ đạt đến yêu cầu an toàn mong đợi của người sử dụng. Phù hợp với tiêu chuẩn an toàn của nước sinh hoạt.
Nhược điểm: Chi phí khá cao, đặc biệt là với công nghệ lọc màng, điện thẩm tách, siêu lọc hay lọc nano…
Với những phương pháp giải quyết ô nhiễm Asen trong nước sinh hoạt này, PH-EU hy vọng bạn có thể lực chọn phương pháp tối ưu, phù hợp với điều kiện và các yếu tố tại địa phương đáp ứng nhu cầu nước sạch cho hoạt động sinh hoạt và sản xuất.
Khi cần thêm thông tin hoặc cần tư vấn thêm về giải pháp xử lý nước thải, vui lòng liên hệ tại đây.
